به گزارش ایران پژواک از خبرانلاین، دیدگاه‌ها و انتظارات بازیگران بازار ارز در تناقض با یکدیگر قرار دارند.
۱- تحولات داخلی
در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته قیمت دلار با افت ۴۵۰ تومانی نسبت به روز قبل از کانال ۱۳ هزار تومان پایینتر رفت. در مجموع با کاهش ۹۳۰ تومانی قیمت دلار در رو روز پایانی هفته گذشته بازدهی هفتگی دلار منفی ۲.۸ درصد را ثبت کرده است. به اعتقاد تحلیلگران جهش شاخص ارزی در ابتدای روز سه‌شنبه به قیمت ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان و افت بیش از ۵۰۰ تومانی در ادامه این روز این تفکر را تقویت کرده است که قیمت به سقف برخورد کرده و در در روزهای آتی حتما به دنبال اصلاح خود است و همین موضوع افزایش فروش‌ها و در نتیجه کاهش قیمت‌ها را رقم زده است. البته بسیاری از فعالان اقتصادی کاهش تقاضای احتیاطی در بازار وافزایش عرضه ارز را در بازگشت قیمت‌ها به مسیر کاهشی در هفته گذشته مؤثرتر دانسته‌اند. علاوه بر این، محدودیت جدید بانک مرکزی در مورد تراکنش‌های بانکی نیز بر این کاهش قیمت‌ها تأثیرگذار بوده است.
در اولین روز هفته جاری قیمت دلار که در ابتدای روز به واسطه افزایش خریدها به مرز ۱۳ هزار تومان نیز رسیده بود؛ در ادامه روند کاهشی را طی کرد و در پایان روز به ۱۲ هزار و ۶۵۰ تومان رسید که نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته گذشته افت ۱۰۰ تومانی را تجربه کرده است. نزدیک شدن قیمت فروش صرافی‌های بانکی به نرخ بازار آزاد در تعدیل قیمت‌ها در این روز مؤثر بوده است. در واقع مداخله بازارساز کاهش سفته‌بازی و کاهش التهاب بازار ارز را به دنبال داشته است. عدهای نیز بر این باورند که در آستانه سفر مقامات ایرانی به ژاپن و احتمال گشایش در روابط بین آمریکا و ایران برخی معامله‌گران با احتیاط بیشتری در این هفته اقدام به خرید کرده‌اند. این در حالی است که افزایشی‌های بازار معتقدند که با ادامه تقاضای فصلی و نزدیک شدن به ماه ژانویه، قیمت دلار به مسیر افزایشی باز خواهد گشت. در روز یک‌شنبه قیمت دلار رفت و برگشت‌های متوالی را مانند روز قبل تجربه کرد و در نهایت روی عدد ۱۲ هزار و ۶۴۰ به ثبات رسید. فعالان بازار معتقدند این میزان از نوسانات حاکی از آن است که پیش‌بینی آینده بازار برای معامله‌گران مبهم است و دیدگاه‌ها و انتظارات بازیگران بازار ارز در تناقض با یکدیگر قرار دارند. به این معنا که عدهای انتظار دارند بازار با افزایش و کاهش‌های متوالی خیلی آرام مسیر کاهشی خود را ادامه دهد و احتمال ورود قیمت‌ها به زیر مرز حمایتی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان نیز وجود دارد و از طرف دیگر، افزایشی‌ها اصلاح قیمتی متوالی را موقتی دانسته و پیش‌بینی می‌کنند قیمت ارز در روزهای آینده روند صعودی خواهد داشت. در روز دوشنبه قیمت دلار پس از ۵ کاهش متوالی با ۱۸۰ تومان رشد نسبت به روز قبل با قیمت ۱۲ هزار و ۸۲۰ تومان معامله شد. بر این اساس، با توجه با افزایش خریدها در مرز ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به نظر میرسد نباید در کوتاهمدت انتظار شکسته شدن مرز ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومانی را داشت. به عبارت دیگر، برخی فعالان بازار معتقدند که بازار پس از چندین روز کاهش، مرز حمایتی خود را در قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان پیدا کرده است. البته انتشار اخباری مبنی بر احتمال رفتن ایران به لیست سیاه FATF در ورود مجدد قیمت دلار به مسیر صعودی مؤثر بوده است. در روز سه‌شنبه نیز به واسطه رشد ارزش حواله درهم قیمت دلار به ابتدای کانال ۱۳ هزار تومان رسید. گروهی دیگر از فعالان بر این باورند که حساسیت بازار نسبت به اخبار سیاسی از جمله سفر مسوولان ایرانی به ژاپن و احتمال بهبود روابط با کشورهای غربی، در روزهای آتی افزایش خواهد یافت. عدهای از معامله‌گران نیز معتقدند افزایش قیمت دلار فصلی است و بازار با شروع زمستان به سرعت وارد مسیر کاهشی خواهد شد. رفت و برگشت دلار حول مرز ۱۳ هزار تومان در روز چهارشنبه نیز ادامه داشته است و در نهایت قیمت ۱۲ هزار و ۹۱۰ برای این ارز در پایان روز ثبت شده است. علاوه بر این، پیش‌بینی می‌شود وضعیت صادرات نفتی و نوع روابط بین‌المللی، در سال آینده تأثیر زیادی بر نوسانات قیمت دلار داشته باشد. سکه نیز در هفته گذشته تحت تأثیر تغییرات قیمت دلار افت ۲.۶ درصدی را تجربه کرد. در هفته جاری نیز بازدهی سکه همجهت با تغییرات نرخ ارز منفی بوده است. انتظار می‌رود اخبار سیاسی با تأثیرگذاری بر نرخ دلار در بازار داخل و توافق تجاری چین و آمریکا با اثر بر بهای جهانی طلا تغییرات قیمت سکه را در هفته آینده تعیین کند.
شاخص سهام در آخرین روز هفته با قرار گرفتن پشت مرز ۳۴۰ هزار واحد رشد هفتگی خود را به بیش از ۵ درصد رساند. افزایش امیدها به کاهش تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین و در نتیجه رشد قیمت فلزات مانند مس و فولاد و در عین حال نفت در بازار جهانی در کنار افزایش اطمینان سهامداران از عدم افزایش شدید نرخ‌های مالیات و حامل‌های انرژی مؤثر بر سهام در لایحه بودجه دولت برای سال آینده در صعود شاخص سهام و تداوم ورود نقدینگی در هفته گذشته مؤثر بوده است. در شروع هفته جاری نیز شاخص کل بورس با رشد ۳۹۰۵ واحدی به راحتی کانال ۳۴۰ هزار واحد را پشت سر گذاشت و به کانال ۳۴۳ هزار واحد وارد شد. ارزش معاملات نیز در این روز در سطحی در حدود دو هزار میلیارد تومان در بورس باقی ماند که نشان‌دهنده ادامه تداوم تمایل سرمایه‌گذاران به این بازار است. رشد ارزش سهام تا پایان هفته جاری نیز ادامه داشته است و در روز چهارشنبه وارد کانال ۳۵۰ هزار واحدی شده است. به اعتقاد کارشناسان با ادامه روند صعودی بورس و رسیدن بازدهی این بازار به ۹۶ درصد از ابتدای سال تاکنون و با توجه به بازده بسیار پایین سایر بازارهای موازی مانند دلار، مسکن و طلا انتظار می‌رود جریان ورودی نقدینگی به این بازار همچنان افزایشی باشد. از سویی دیگر فعالان بازار معتقدند که بالا بودن متوسط ارزش معاملات خرد روزانه می‌تواند در صورت عدم افزایش شناوری سهام شرکت‌ها منجر به ایجاد حباب در برخی سهم‌ها و صنایع بورسی شود. در این راستا انتظار می‌رود افزایش عرضه‌های اولیه درکنترل این حبابهای قیمتی مؤثر باشد. حضور قدرتمند خریداران بورسی در سمت تقاضای سهام نیز در هدایت قیمت‌ها به سطوح بالاتر در این هفته بسیار تأثیرگذار بوده است. به طور کلی، تداوم جریان بالای نقدینگی، افزایش انتظارات تورمی به واسطه‌ی شکسته نشدن مرز حمایتی ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دلار و رشد قیمت کالاها در بازار جهانی به ویژه فلزات اساسی به دلیل اجرایی نشدن اعمال تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی در ۱۵ دسامبر(یک‌شنبه ۲۴ آذر) و افزایش احتمال تحقق توافق تجاری بین آمریکا و چین از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر صعود شاخص سهام در هفته جاری بوده است. پیش‌بینی می‌شود رشد نرخ دلار و وضعیت رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی به واسطه تحولات بین‌المللی از عوامل تأثیرگذار بر بازدهی سهام در روزهای آتی باشد.
مقایسه داده‌های تجارت ایران با اتحادیه اروپا در ۹ ماهه سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان میدهد که صادرات ایران به اتحادیه اروپا ۹۴ درصد کاهش و واردات از این اتحادیه نیز افت بیش از ۵۱ درصدی را ثبت کرده است. در واقع، صادرات ۵۱۳ میلیون یورویی ایران به اروپا و واردات ۳/ ۳ میلیارد یورویی از این اتحادیه از کسری ۲.۸ میلیارد یورویی تراز تجاری ایران با اتحادیه اروپا در سه فصل ۲۰۱۹ حکایت دارد؛ این درحالی است که تراز تجاری ایران در ۹ ماه نخست ۲۰۱۸ مثبت و برابر با ۱.۷ میلیارد یورو بوده است. علاوه بر این، کشورهای آلمان، ایتالیا، اسپانیا و رومانی چهار مقصد عمده صادراتی ایران و آلمان، ایتالیا، هلند و فرانسه چهار مبدأ عمده وارداتی ایران از اتحادیه اروپا در ۹ ماهه سال ۲۰۱۹ بوده است. علاوه بر این، آمار صادرات و واردات در آبان ماه نشان میدهد ارزش صادرات کشور در آبان ماه با ثبت رقم ۲ میلیارد و ۶۳۴ میلیون دلار نسبت مهر ماه ۸۲۵ میلیون دلار کاهش یافته است که این میزان پایین‌ترین ارزش صادراتی از ابتدای اردیبهشت ماه امسال تاکنون بوده است. واردات کشور نیز در آبان ماه با ثبت ارزشی معادل ۳ میلیارد و ۲۱۰ میلیون دلار در مقایسه با ماه قبل کاهش داشته است. با این شرایط تراز تجاری آبان ماه به ۵۷۶ میلیون دلار رسیده است که نسبت به مهرماه منفی ۸۳ میلیون دلار بیشتر کاهش یافته است. کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) نیز در گزارشی شاخص تجارت الکترونیک بین کسب وکار و مشتری (Business-To-Consumer (B۲C را برای ۱۵۲ اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۹ اندازه‌گیری نمود. این شاخص میزان آمادگی اقتصادها را برای پشتیبانی از خرید آنلاین اندازه‌گیری می‌کند. دارا بودن حساب در یک نهاد مالی یا استفاده از خدمات مالی مبتنی بر موبایل، تعدادکاربران اینترنت، قابلیت اطمینان سیستم پستی و سرورهای اینترنتی ایمن چهار مؤلفه اصلی برای اندازه‌گیری این شاخص است. در این رتبه‌بندی ایران رتبه ۴۲ را کسب کرده است که نسبت به سال ۲۰۱۸ بهبود ۷ پلهای را ثبت کرده است. در میان کشورهای در حال توسعه نیز ایران در جایگاه ۶ام و بالاتر از کشورهای قطر، تایلند و عربستان سعودی قرار گرفته است. ایران بهترین نمره را در مؤلفه سرورهای اینترنتی ایمن را داشته است. همچنین ۲۶ درصد از کل جمعیت ایران خرید خود را به صورت آنلاین انجام می‌دهند.
۲- تحولات بین‌المللی
در هفته گذشته با اعلام توافق اوپک مبنی بر کاهش حدود ۵۰۰ هزار بشکه‌ای تولیدات نفت نسبت به توافق قبلی قیمت انواع نفت ابتدا افزایشی در حد اندک را تجربه کرد. سپس رشد تولیدات نفت آمریکا و کاهش تقاضا برای نفت به‌دنبال تشدید جنگ تجاری عامل مهمی برای کاهش اثرگذاری تعمیق در توافق نفتی اوپک‌پلاس بر رشد قیمت‌ها شد. علاوه بر این، کاهش ۱.۱ درصدی صادرات چین در ماه نوامبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته و گمانه‌زنی درباره افزایش تولید نفت توسط کشورهای غیراوپکی نیز بر کاهش نوسانات قیمت نفت در هفته گذشته مؤثر بوده است. در روز جمعه قیمت انواع نفت با پیشرفت در مذاکرات تجاری آمریکا و چین و نتیجه انتخابات عمومی انگلستان و افزایش خوشبینیها نسبت به آینده رشد اقتصاد جهانی و میزان تقاضای پیشرو افزایش قابل توجهی را ثبت کرد. به طوری که قیمت نفت اوپک به ۶۷ دلار نزدیک شده است. نفت خام آمریکا نیز به کانال ۶۰ دلار وارد شده است که در سه ماهه اخیر بیسابقه بوده است. این در حالی است که انتظار میرفت با اعلام تصمیم فدرال رزرو آمریکا در چهارشنبه گذشته مبنی بر تغییر نیافتن نرخ بهره تا پایان سال تضعیف تقاضای نفت کاهش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد. به نظر میرسد توافق تجاری میان آمریکا و چین وزن بیشتری نسبت به تصمیم فدرال رزرو داشته است و اثرات این سیاست را با تعدیل مواجه کرده است. با شروع هفته جاری این روند صعودی قیمت‌ها علیرغم نوسانات اندک همچنان ادامه داشته است و قیمت نفت اوپک به ۶۷ دلار و ۵۰ سنت نزدیک شده است. برخلاف ماه‌های گذشته این افزایش قیمت‌ها مستمر بوده و تا روز چهارشنبه هفته جاری قیمت نفت خام آمریکا نه تنها قیمت ۶۰ دلار را حفظ کرده است بلکه به سمت قیمت۶۱ دلاری نیز حرکت کرده است.
قیمت جهانی طلا در این هفته تحت تأثیر عوامل متضادی از جمله پیشرفت مذاکرات تجاری آمریکا و چین، افزایش ابهامات برگزیت، ثابت نگه داشتن نرخ بهره توسط فدرال رزرو و رشد قابل توجه تولیدات صنعتی آمریکا قرار داشته است و در مجموع بازدهی بیش از ۱.۱ درصد را ثبت کرده است. در واقع انتشار خبر نهایی شدن فاز اول توافق تجاری با کاهش تقاضا برای داراییهای امن مانعی برای افزایش شدیدتر قیمت جهانی طلا در این هفته بوده است. البته با عدم امضای توافق نهایی بین آمریکا و چین نگرانی‌ها درخصوص نهایی‌سازی توافق همچنان وجود دارد. علاوه بر این، در مورد میزان اثربخشی این توافق تجاری بر قیمت طلا نظرات متفاوتی وجود دارد. به اعتقاد فعالان اقتصادی نتایج انتشار آمارهای مهم اقتصادی آمریکا از جمله تولیدات صنعتی، مسکن و شاخص اعتماد مصرف‌کننده، درآمد و هزینه‌های شخصی و تولید ناخالص داخلی در سه ماه سوم ۲۰۱۹ از عوامل تعیین کننده قیمت طلا در روزهای آتی خواهند بود. تحلیلگران وال‌استریت نیز بر این باورند که پایان جنگ تجاری و بهبود چشم‌انداز اقتصادی جهان و در نتیجه کاهش عدم قطعیتها موجب کاهش قیمت جهانی طلا خواهد شد. شورای جهانی طلا در گزارشی عنوان نموده است که ترکیب ذخایر بانک مرکزی برخی کشورها به سمت طلا تغییر کرده است. در واقع، به‌دلیل افزایش ریسکها در اقتصاد جهانی و تشدید ریسک‌های سیاسی در یکسال اخیر تقاضا برای داراییهای امن مانند طلا افزایش یافته است. البته یکی از دلایل کاهش سهم دلار در ذخایر ارزی و افزایش ذخایر طلا کاهش‌های متوالی نرخ بهره آمریکا در یک سال اخیر به منظور کاهش ارزش دلار با هدف دستیابی به رشد اقتصادی بیشتر بوده است.
سیاست‌گذاران فدرال‌رزرو آمریکا در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته گذشته به این نتیجه رسیدند که با توجه به تعدیل وضعیت اقتصادی نیازی به ادامه سیاست‌های انقباضی نیست و قرار بر این شد که نرخ بهره بدون تغییر باقی بماند. این در حالی است که از ابتدای سال جاری میلادی نرخ بهره در آمریکا سه نوبت کاهش داده شد. این تصمیم نتایج متفاوتی بر بازارهای مالی در هفته جاری داشته است. اکونومیست در مطلبی تولید بی‌رویه نفت شیل در ایالات متحده آمریکا را عامل مهمی برای کاهش قیمت نفت در ماه‌های اخیر عنوان کرده است که این مسئله تلاشهای اوپک پلاس را بر رشد قیمت نفت بیثمر گذاشته است. افزایش ارزش سهام شرکت سعودی آرامکو و کاهش تولید در بخش صنعتی آلمان از تحولات مهم هفته گذشته بوده است. بر این اساس، عربستان سعودی موفق شد با عرضه تنها ۱.۵ درصد از سهام شرکت نفتی آرامکو ۲۵٫۹ میلیارد دلار کسب کند که رکود جدیدی در این حوزه محسوب می‌شود. این در حالی است که بلومبرگ معتقد است که رشد قیمت سهام آرامکو به شکل طبیعی نبود و به واسطه مداخله دولت عربستان در بازار سهام این شرکت بوده است و انتظار می‌رود این موضوع به عدم جذابیت این سهم برای خارجی‌ها و احتمال افت قیمت آن در ماه‌های آتی بینجامد. علاوه بر این، مطابق آمارها تولید در بخش صنعتی آلمان در ماه اکتبر در مقایسه با ماه سپتامبر ۱٫۷ درصد کاهش یافته است که این مسئله بر نگرانی از افت بیش از حد تولید و احتمال وقوع رکود افزوده است. بخش تحقیقات بانک چین نرخ رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۲۰ را ۶.۱ درصد اعلام کرد. در گزارش این بانک با اشاره به افزایش پیچیدگی اقتصاد چین به واسطه ریسکها و چالشهای داخلی و خارجی بر این نکته تأکید شده است که توسعه فناوریهای مبتنی بر دانش و صنایع جدید، آینده اقتصاد جهان را تعیین خواهند کرد و لذا افزایش همکاری بین اقتصادهای جهان در زمینه نوآوری و سرمایه‌گذاری در دانش و صنایع جدید ضروری است تا از تضعیف بیشتر رشد اقتصادی جهان جلوگیری شود. از سویی دیگر، تورم مصرف کننده اقتصاد چین در نوامبر ۲۰۱۹ به بالاترین رقم خود از اوایل سال ۲۰۱۲ رسید. به طوری که تورم دوازده ماهه منتهی به این ماه ۴.۵ درصد اعلام شده در حالی که در ماه اکتبر ۳.۸ درصد بود. نتیجه مطالعه صندوق بین‌المللی پول نیز نشان داد که در کوتاهمدت، دیجیتالی شدن اقتصادها، اثر قابل توجه منفی بر تورم داشته است. رشد ۱.۷ درصدی میزان تولید ناخالص داخلی روسیه در فصل سوم سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه پارسال، بهبود مازاد تجارت آلمان و تعمیق کسری تراز تجاری انگلیس در ماه اکتبر و ده برابر شدن تجارت محصولات کشاورزی بین چین و آفریقا طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ از دیگر تحولات بین‌المللی بوده است.
در نهایت با نگاه به آنچه در اقتصاد دنیا رخ داده است می توان گفت:
فعالان بازار معتقدند رفت و برگشت‌های متوالی قیمت دلار و سکه حاکی از آن است که پیش‌بینی آینده بازار برای معامله‌گران مبهم است و دیدگاه‌ها و انتظارات بازیگران بازار ارز در تناقض با یکدیگر قرار دارند. به این معنا که عدهای انتظار دارند بازار با افزایش و کاهش‌های متوالی خیلی آرام مسیر کاهشی خود را ادامه دهد و از طرف دیگر، افزایشی‌ها اصلاح قیمتی متوالی را موقتی دانسته و پیش‌بینی می‌کنند قیمت ارز در روزهای آینده روند صعودی خواهد داشت. به اعتقاد کارشناسان با ادامه روند صعودی بورس و رسیدن بازدهی این بازار به ۹۶ درصد از ابتدای سال تاکنون و با توجه به بازده بسیار پایین سایر بازارهای موازی مانند دلار، مسکن و طلا انتظار می‌رود جریان ورودی نقدینگی به این بازار همچنان افزایشی باشد. علاوه بر این، پیش‌بینی می‌شود رشد نرخ دلار و وضعیت رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی به واسطه تحولات بین‌المللی از عوامل تأثیرگذار بر بازدهی سهام در روزهای آتی باشد. بهبود رتبه ایران در شاخص تجارت الکترونیک بین کسب وکار و مشتری و افزایش کسری تجاری در آبان ماه نیز از وقایع حایز اهمیت است. تحلیلگران وال‌استریت پیش‌بینی می‌کنند که با پایان جنگ تجاری و بهبود چشم‌انداز اقتصادی جهان و در نتیجه کاهش عدم قطعیتها قیمت جهانی طلا کاهش قابل توجهی خواهد یافت.
انتهای پیام
ارسال نظر