به گزارش ایرانپژواک، افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی طی هفتههای اخیر، بار دیگر توجه افکار عمومی را به ریشههای سیاستی نوسانات ارزی جلب کرده است. برخلاف برخی روایتها که تلاش دارند این جهش قیمتی را صرفاً به عوامل روانی یا تحولات بیرونی نسبت دهند، بررسی روندهای بازار نشان میدهد بخش قابل توجهی از افزایش قیمت ارز، متأثر از مصوبات و تصمیمات ارزی دولت در ماههای گذشته بوده است؛ تصمیماتی که با افزایش تقاضای مؤثر برای ارز و تضعیف نقش بازارساز، تعادل بازار را با اختلال مواجه کردهاند.
در این میان، اجرای رویه واردات بدون انتقال ارز و گسترش دامنه قاعده ترخیص ۱۰–۹۰ (و حرکت به سمت مدلهای مشابه)، عملاً بخشی از تقاضای ارزی را به بازار غیررسمی منتقل کرده و باعث شده بدون مداخله شبکه بانکی و نظارت مؤثر، فشار فزایندهای بر بازار ارز وارد شود.
این سیاستها، در کنار افزایش تقاضای فصلی و تشدید انتظارات تورمی، زمینه جهش نرخها در بازار آزاد را فراهم کرده و عملاً کارایی ابزارهای بازارسازی بانک مرکزی را کاهش داده است.
در چنین شرایطی، سیاستگذار پولی ناگزیر شده است برای مهار تبعات این تصمیمات، تمرکز خود را بر تقویت سمت عرضه ارز در بازار رسمی بگذارد.
تعمیق تالار دوم معاملات ارزی و افزایش هماهنگی با صنایع بزرگ صادراتمحور، بهویژه پتروشیمیها و فولادیها، بخشی از این راهبرد جبرانی محسوب میشود؛ راهبردی که هدف آن کاهش شکاف قیمتی، هدایت ارز صادراتی به مسیرهای رسمی و کنترل نوسانات بازار غیررسمی است.
در همین راستا، رضا پدیدار نایبرئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، افزایش عرضه ارز پتروشیمیها را یکی از عوامل مؤثر در کاهش التهابات بازار میداند و معتقد است تقویت بازار رسمی میتواند نقش مهمی در بازگرداندن ثبات نسبی به نرخ ارز ایفا کند.
به گفته پدیدار، صنعت پتروشیمی کشور برای توسعه صادرات و مدیریت بهینه ارز، نیازمند تسهیلگری مؤثر در حوزه صادرات و واردات ارز است.
وی با بیان اینکه محصولات پتروشیمی ایران عمدتاً محصولات پایه هستند و از جایگاه مطلوبی در بازارهای جهانی برخوردارند، افزود: این محصولات در صنایع مختلفی از جمله پزشکی، ساختمانسازی، دارویی و خودروسازی کاربرد دارند و به همین دلیل، تقاضای مناسبی در کشورهای مختلف جهان برای آنها وجود دارد.
پدیدار تأکید کرد: محصولات پتروشیمی باید در فاز میانی با سرعت بیشتری به دست تولیدکنندگان برسد و در این مسیر، دستگاههای ذیربط میتوانند با همکاری بانک مرکزی و با در نظر گرفتن اولویتبندی بازارهای هدف و سیاستگذاری دقیق ارزی، تسهیلگری لازم را انجام دهند.
نائبرئیس فدراسیون صنعت نفت ایران توسعه صادرات محصولات پتروشیمی بهویژه به کشورهایی که ایران با آنها موافقتنامههای تجاری دارد را ضروری دانست و گفت: تسریع در این روند میتواند نقش مهمی در افزایش ارزآوری و تقویت چرخه تولید کشور داشته باشد.
وی با اشاره به ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی کشور اظهار داشت: در حال حاضر ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به حدود ۹۵ میلیون تن رسیده و این محصولات به بیش از ۶۰ کشور جهان صادر میشود. در این میان، بانک مرکزی بهعنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی کشور، نقش بسیار مهمی در مدیریت و هدایت منابع ارزی ایفا میکند.
پدیدار در ادامه با اشاره به اقدامات بانک مرکزی در حوزه تأمین ارز گفت: عملیات تأمین ارز در بانک مرکزی به خوبی ادامه دارد و بهتازگی نیز در تالار دوم ارزی، توافقات مؤثری با شرکتهای فولادی و پتروشیمی انجام شده است.
وی افزود: در هفته اخیر شاهد بودیم که اتفاقات بسیار مثبتی با هدف افزایش عرضه ارز رقم خورد به نحوی که معاملات ارزی در بازار دوم با نرخ دلار کمتر از ۱۰۰ هزار تومان انجام شده است.
نائبرئیس فدراسیون صنعت نفت ایران ابراز امیدواری کرد: با تداوم این اقدامات و فضای مثبتی که در بازار ارز رسمی ایجاد شده، میتوان نوسانات بازار غیررسمی ارز را کنترل کرد و به ثبات پایدار نرخها دست یافت.
وی یادآور شد: با توجه به هماهنگیهای انجامشده میان مدیران ارشد شرکتهای صادراتمحور، بهویژه در صنایع پتروشیمی و فولادی، انتظار میرود در آینده نزدیک عرضه ارز در بازار رسمی همچنان افزایش یابد. تجربههای پیشین نشان میدهد تقویت سمت عرضه ارز در بازار رسمی، نقش مؤثری در کاهش التهابات و کنترل نوسانات بازار غیررسمی ایفا میکند و میتواند به ایجاد ثبات نسبی در نرخها منجر شود.
پدیدار تاکید کرد: این روند، علاوه بر تقویت شفافیت بازار ارز و جلب رضایت صادرکنندگان، زمینه هدایت ارز صادراتی به مسیرهای رسمی و تحت نظارت را فراهم کرده و از فعالیتهای سوداگرانه یا تقاضاهای اضافی در بازار غیررسمی خواهد کاست.
در مجموع، شواهد بازار نشان میدهد نوسانات اخیر ارز بیش از آنکه ریشه در عوامل روانی داشته باشد، حاصل تصمیمات سیاستی و افزایش تقاضای ارزی ناشی از برخی مصوبات دولت است.
در چنین شرایطی، تمرکز بانک مرکزی بر تقویت سمت عرضه و افزایش ورود ارز صادراتی پتروشیمیها و فولادیها، بهعنوان مسیر کمهزینهتر و مؤثرتر برای مهار التهاب بازار ارزی ارزیابی میشود.
تداوم این رویکرد، همراه با ثبات در سیاستگذاری و پرهیز از تصمیمات تقاضاساز، میتواند نقش تعیینکنندهای در کنترل نوسانات بازار غیررسمی و بازگشت آرامش پایدار به بازار ارز ایفا کند.
انتهای پیام
ارسال نظر