به گزارش ایران پژواک، هنوز دو ماه هم از تصمیم مدیران بانک‌های عامل برای کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی نمی‌گذرد که شورای پول و اعتبار طرح افزایش نرخ سود سپرده‌گذاری را تصویب کرد.

تنوع‌بخشی به سبد سپرده‌های بانکی دیگر نتیجه‌ای بود که از جلسه سه‌شنبه‌شب شورای پول و اعتبار بیرون آمد. این شورا به بانک‌ها و موسسات اعتباری این مجوز را هم داد تا با نرخ سود ۱۸ درصد اقدام به افتتاح حساب با سررسید زمانی دوساله کنند. همچنین سقف نرخ سود سپرده‌های یک‌ساله از ۱۵ درصد به ۱۶ درصد افزایش یافت. مجوزدهی برای افتتاح حساب‌های سه‌ماهه با نرخ سود ۱۲ درصد دیگر مصوبه شورای پول است که سبد سپرده‌های بانکی را تنوع می‌بخشد. این شورا همچنین نرخ سود سپرده‌های شش‌ماهه را ۱۴ درصد تعیین کرد تا این نوع سپرده‌گذاری با سه واحد درصد افزایش بیشترین رشد سود را به خود اختصاص دهد. نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت عادی نیز ۱۰ درصد باقی ماند.

بانکی‌شدن اقتصاد ایران از اواخر دهه ۷۰ تا اواسط دهه ۹۰ باعث شد تا حجم وسیعی از نقدینگی وارد بانک‌های کشور شود و مردم سپرده‌های نقدی خود را نزد بانک‌ها نگهداری کنند تا علاوه بر محافظت از پول خود، یا دریافت سود، ارزش آن را هم حفظ کنند. بانک‌ها در یک دهه اخیر چنان رشد پیدا کردند که در مقاطعی حتی سودهایی با نرخ ۴۰ درصد به مشتریان خود می‌پرداختند. ظهور بانک‌های خصوصی و موسسات مالی و اعتباری در دهه ۸۰ چنان رقابتی را در شبکه بانکی کشور به وجود آورد که دیگر بسیاری از موسساتی که امروز جمع‌آوری شده‌اند به دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های بانک مرکزی و برنامه‌های بالادستی کشور هم توجهی نداشتند و به پشتوانه قدرت موسسان خود سودهای عجیب و غریبی برای سپرده‌ها تعیین می‌کردند. در حالی که روزی هدف از راه‌‎انداری واسطه‌های پولی، کمک به تولید به حساب می‌آمد، اما موسسات اعتباری خود به رقیبی جدی برای بخش تولید تبدیل شده‌اند.

در حالی که فعالیت در بخش مولد پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری، هزینه‌های تولید، مالیات، عوارض، دستمزد منابع انسانی، انحصار دولتی و خصولتی بازارها و ... را می‌طلبد، بانک‌ها بدون هیچ ریسک و مالیاتی، در موعد مقرر سود مشخصی را به حساب سپرده‌گذاران واریز می‌کنند. در این میان، میلیاردرها هستند که استقبال ویژه‌ای از این نوع سرمایه‌گذاری نشان دادند و همچنان هم بانک‌ها را بهترین بازار برای حفظ ارزش سرمایه خود می‌دانند. آن‌طور که مرتضی سامتی، استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان، به ایلنا می‌گوید، در حال حاضر ۷۰ درصد سپرده‌ها در دست پنج درصد افراد جامعه است. این افراد در سیستم بانکی جا خشک کرده‌اند؛ اگر فردی ۱۵ سال پیش یک میلیارد تومان سپرده بانکی داشت، پس از ۱۵ سال سرمایه او به ۲۵ تا ۳۵ میلیارد تومان رسیده و الان سود ۱۵ درصدی از آن دریافت می‌کند. از همین رو او خواستار صفرشدن نرخ سود بانکی شده است.

بازماندگی نرخ سود سپرده‌ها از تورم

بازماندگی نرخ سود سپرده‌ها از تورم، باعث شده تا بازارهای دیگری نظیر ارز، سکه، طلا و سهام مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار بگیرد. سقف سود سپرده‌های بانکی در حالی تا سال گذشته ۱۵ درصد بود که در سال ۹۷ دلار از خود بازدهی ۱۷۰ درصدی برجای گذاشت و سال گذشته هم بازدهی بورس کشور به بیش از ۱۸۰ درصد رسید. با توجه به عبور نرخ تورم از ۴۰ درصد و بازدهی این چنین بازارهای موازی انتظار می‌رفت که امسال نرخ سود سپرده‌های بانکی افزایش یابد، اما مدیران بانکی تصمیم گرفتند که از ابتدای اردیبهشت ماه با جدیت بیشتری مصوبه شورای پول و اعتبار را اجرا کنند و سود بالای ۱۵ درصد نپردازند.

در حالی که هنوز دو ماه هم از این تصمیم نگذشته شورای پول و اعتبار نرخ‌های جدیدی برای سپرده‌های مختلف تعیین کرد تا پیش‌بینی‌ها برای افزایش نرخ سود محقق شود. سیاستگذار پولی انتظار دارد که با این تصمیم از التهاب سایر بازارها کاسته شود. با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند که همچنان بازارهای موازی ازجمله بورس، ارز و طلا و سکه بازدهی بیشتری نسبت به بازار پولی خواهد داشت؛ به‌ویژه آنکه سرعت نقدشوندگی در این بازارها بیشتر است.

انتهای پیام